Noord-Kennemerland

Inspiratieregio Noord-Kennemerland: ‘It takes a community to raise a child’

In de regio Noord-Kennemerland wordt er in partnerschap gewerkt aan de transformatie. Onderwijs, jeugdhulp en zorg dichtbij en op maat, contextgericht en zo ‘thuisnabij als mogelijk’. Bij ons gaat recht boven regels en als er geen oplossing is, dan wordt deze gezocht. De besluiten die worden genomen hebben als doel: met elkaar en met ouders het gezamenlijke netwerk van professionals te versterken, zodat zij hun werk voor en met de jeugdigen goed kunnen doen. In Noord-Kennemerland hebben wij verschillende mooie voorbeelden waarin wij laten zien dat de aansluiting tussen onderwijs en jeugdhulp gerealiseerd kan worden.

Regionaal team en pilot Jeugd GGZ in het VO

Wij zien dat middelbare scholen vaak een regionale functie vervullen en het voor hen lastiger is te bepalen waar een leerling vandaan komt en welk lokaal team daarbij hoort. Daarom hebben wij op de middelbare scholen een regionaal team van jeugd-en gezinscoaches opgezet in 2014. Zij vormen de toegang naar de jeugdhulp. Wij zien dat de coaches tijd hebben gei?nvesteerd om op de scholen bekend te worden. Ook hebben we ingezet op het interprofessioneel samenwerken met scholen, bijvoorbeeld door het gezamenlijk bespreken van casui?stiek en welke rol en toegevoegde waarde iemand daarbij heeft. Zo weten we nog beter wanneer we elkaar kunnen en moeten inschakelen. Hier hebben wij goede ervaringen mee. We krijgen terug van de mensen die meedoen, dat zij positief zijn over dit traject.

Daarbij zijn wij kort geleden een pilot gestart gericht op de jeugd GGZ. Scholen geven aan dat bij meer dan de helft van de thuiszitters psychische of psychiatrische problematiek een rol speelt. Deze pilot is voor ons een manier om deze problematiek vroegtijdig te signaleren
en aan te pakken. Hierbij hopen we ook de kennis van de jeugd GGZ meer in het onderwijs te krijgen en de onderwijswereld meer in de jeugd GGZ te krijgen.

Aanpak thuiszitters

In Noord-Kennemerland werken wij met netwerkgroepen. Zo hebben wij gezamenlijk als primair en voortgezet onderwijs en de gemeente een netwerkgroep rondom het thema thuiszitters. Hierbij zitten onder andere de leerplichtambtenaren, jeugd-en gezinscoaches, jeughulpparters, het onderwijs en het samenwerkingsverband.
Wij zijn met een flinke vaart aan de slag gegaan met ons thuiszitterspact. Wij kunnen stellen dat we alle -ook dreigende- thuiszitters in beeld hebben. Wij weten wat de oorzaak is en wat we te doen hebben. Bij het VO zien we dan ook een drastische vermindering van thuiszitters. In het PO hebben we 33 intensieve trajecten gelopen waar leerlingen een leer-maatwerktraject hebben gehad. Na een verdiepende analyse van deze trajecten hebben wij verschillende sleutels ontdekt waardoor deze aanpak voor onze kinderen werkt:

  • Trek als onderwijs en zorg samen op

Van de 33 (dreigende thuiszitters) leerlingen hebben er 31 een combinatie van een onderwijs-zorgvraag. Dit betekent dat als je op inhoud deze leerlingen wilt helpen, onderwijs en zorg samen moeten werken. Hierbij leren wij over onze organisatiegrenzen heen te kijken door elkaars werelden te leren begrijpen en het gemeenschappelijk belang centraal stellen. Hiervoor moeten wij als professionals elkaar ook steunen en horen in plaats van de vinger te wijzen.

  • Ouders zijn de sleutel voor de oplossing dat het kind weer kan gaan leren.

Wij zien dat een oorzaak van (dreigend) thuiszitten is dat de school en de ouders elkaar niet meer verstaan. Om dit in het belang van het kind te overbruggen is het belangrijk de ouders serieus te nemen en hen in een vroeg stadium te betrekken.

• Handel in de eerste maand

Vanaf het moment dat je weet dat er iets dreigt iets niet goed te gaan, werkt het als je meteen intensief in gesprek gaat. Dit zijn trajecten waar je wekelijks mee aan de slag moet zijn en waar school en jeugd- en gezinscoaches samen in op moeten trekken en acteren.

• Hou het geoorloofd verzuim bij

In onze regio houden wij het geoorloofd verzuim bij. Wij zien dat het goed is om dit wel in beeld te hebben omdat geoorloofd verzuim een voorbode is van thuiszitten of vroegtijdig schoolverlaten. Ouders houden soms hun kinderen thuis omdat zij zien dat zij niet lekker in hun vel zitten. Formeel is het kind dan ziek gemeld, maar kan er van alles aan de hand zijn. Daar wil je dan vroeg bij zijn.

• Neem deelname aan het onderwijs als uitgangspunt

Verzuim is de negatieve benadering van deelname aan het onderwijs. Als je kijkt vanuit beschermende en belemmerende factoren van deelname uit het onderwijs, kom je dichterbij de redenen van thuiszitten. Hierdoor kun je samen met ouders en school beter kijken naar de oplossingen voor de leerling.

Aan de slag met de leervraag

Als inspiratie regio zijn wij gestart met de de ontwikkelvraag: Hoe komen wij van output monitoring meer naar outcome monitoring en resultaten?
Eind januari hebben gemeenten en onderwijs de transformatieagenda met elkaar afgesproken. Een onderdeel daarvan is dat we stappen maken op de monitoring: we willen meer monitoren op effect en maatschappelijke resultaten gaan richten. Dit is een leerproces waar we op dit moment middenin zitten. We willen een netwerkgroep monitoring
gaan vormgeven, waarbij we nadenken over welke stappen we willen zetten en met wie. De trekker van deze netwerkgroep is ook lid van de CoP Monitoring en het NJi gaat hierbij helpen. We zijn voornamelijk processtappen aan het zetten. Samen met Holland Rijnland en Zuid Kennemerland land willen hierbij ook kijken naar het maatschappelijk rendement.

Actief in de werkgroep agendering en het bestuurlijk netwerk
Wij zijn als regio actief bij de werkgroep agendering. Hierbij halen wij voorbeelden uit onze praktijk naar voren waar wij ondanks het systeem tot goede dingen komen. We willen naar een situatie waardoor we dankzij het systeem de goede dingen doen. Daarnaast nemen Astrid Ottenheym (Directeur- bestuurder Primair Passend Onderwijs Noord Kennemerland) en Elly Konijn-Vermaas (wethouder Alkmaar) deel in het bestuurlijk netwerk van René Peeters.